Facebook, X (dawniej Twitter), Instagram czy LinkedIn to świetne narzędzia do komunikacji, rozrywki i budowania relacji. Niestety – nadmierne korzystanie z tych aplikacji z pewnością ma negatywny wpływ na wiele aspektów naszego życia, takich jak: zdrowie psychiczne, produktywność w szkole bądź pracy, życie osobiste, a nawet relacje z bliskimi. Jak zachować zdrową równowagę pomiędzy byciem online i offline, a także cieszyć się wszystkimi zaletami, jakie oferuje nam dostęp do mediów społecznościowych?
Zdrowie psychiczne na celowniku, czyli czym grozi nadmierne korzystanie z aplikacji SM
Z nadmierną, nałogową, eksploatacją social mediów związane jest zjawisko FOMO (Fear of Missing Out). Polega ono na lęku przed tym, że użytkownika, który choć na chwilę “wyloguje się do rzeczywistości” ominie ważna informacja. Skutkuje to ciągłym scrollowaniem, sprawdzaniem powiadomień i obawą przed odłączeniem od sieci. Osoby wykazujące FOMO mają wręcz obsesję na punkcie sprawdzania social mediów – już kilkuminutowy brak kontaktu z nimi skutkuje stresem, niepokojem, a w skrajnych przypadkach – nawet depresją.
Dobre nawyki, to podstawa bezpiecznego korzystania z portali społecznościowych
Jak w przypadku każdego schorzenia, lepsza jest profilaktyka niż leczenie dlatego lepiej zacząć od prewencji, by później nie być zmuszonym do walki z nałogiem. Im wcześniej wprowadzisz zaproponowane przez nas rozwiązania związane z cyfrową higieną, tym mniejsze jest ryzyko, że staniesz się uzależnionym od social mediów niewolnikiem własnego telefonu. A zatem zaczynamy!
1. Na początku określ swoje cele: zastanów się, po co korzystasz z mediów społecznościowych. Czy chcesz być na bieżąco z wydarzeniami, dzielić się swoimi myślami i doświadczeniami, czy po prostu dla rozrywki? Sprecyzowanie potrzeb pomoże Ci skupić się na tym, co dla Ciebie najważniejsze i uniknąć bezcelowego scrollowania, które nierzadko zabiera wiele godzin dziennie.
2. Ustal limity czasowe: wyznacz sobie dzienne lub tygodniowe limity, jakie chcesz spędzać na przeglądaniu portali społecznościowych. Możesz skorzystać z funkcji ograniczania czasu dostępnych w większości aplikacji i platform albo skorzystać z różnych trybów i przypomnień w Twoim telefonie, np. aby nie logować się do social mediów przed snem lub w czasie przeznaczonym na pracę lub naukę.
Masz kłopot z określeniem, jak wiele czasu spędzasz np. na Facebooku? Zainstaluj w telefonie aplikację, która zrobi to za Ciebie. Wówczas sam stwierdzisz, czy jesteś już uzależniony od SM, czy jeszcze nie.
3. Wyłącz irytujące powiadomienia: liczne dźwięki z mediów społecznościowych są mocnym rozpraszaczem i utrudniają skupienie się na innych zadaniach w ciągu dnia. Ile razy sięgasz po telefon tylko po to, by przekonać się, że ktoś polubił Twoją relację lub skomentował post? Czy coś zmieni fakt, że dowiesz się o tym za kilka godzin, po pracy lub nauce? Wyłącz więc powiadomienia z aplikacji, które nie są dla Ciebie istotne i przejrzyj je dopiero wówczas, kiedy wykonasz najważniejsze obowiązki.
4. Odinstaluj social media, jeśli stwierdzisz, że w nadmiarze pochłaniają Twój czas. To trudne, ale czasem niezbędne do tego, by nie wpaść w sidła nałogu. Dezaktywacja dostępu do Instagrama czy Tik Toka pomoże ograniczyć bezcelowe marnowanie czasu, który możesz wykorzystać znacznie efektywniej, np. na czytanie książek, spotkania z bliskimi czy uprawianie sportu.
5. Praktykuj świadome korzystanie z social mediów: zwróć uwagę na swoje emocje i myśli podczas scrollowania powiadomień. Jeśli jesteś przygnębiony, zazdrosny lub sfrustrowany, zaczynasz siebie nienawidzić, np. ze względu na niedoskonałości sylwetki czy mniej udane życie niż mają lansujące się w SM gwiazdy, zrób sobie przerwę od mediów społecznościowych i wróć do nich, gdy poczujesz się lepiej. Pamiętaj, że świat mediów społecznościowych nie jest tym, co widzisz na co dzień – zdjęcia bez zmarszczek, cellulitu i nadmiernych kilogramów są zazwyczaj przerobione w odpowiednich programach graficznych, a poza kadrami idealnie posprzątanych i lśniących kuchni kryją się sterty brudnych naczyń i brak czasu dla najbliższych. Social media ≠ prawdziwe życie!
6. Znajdź inne zajęcia: zamiast spędzać czas na przewijaniu portali społecznościowych, postaw na inne aktywności, które sprawiają Ci przyjemność. Może to być czytanie, uprawianie sportu, spędzanie czasu z przyjaciółmi i rodziną lub angażowanie się w nowe hobby.
7. Bądź obecny w realnym świecie: pamiętaj, że życie toczy się przede wszystkim poza mediami społecznościowymi. Skup się na budowaniu relacji w najbliższym otoczeniu i czerpaniu radości z życia offline. Pamiętaj też, że nie musisz relacjonować wszystkiego wszystkim, a to, co trafi raz do sieci, zostaje w niej na zawsze i może stać się źródłem osobistych tragedii, zwłaszcza dla dzieci, których rodzice publikują ich wizerunek bez zastanowienia na każdym wall’u. Żyj dla siebie – tu i teraz!
8. Szukaj pomocy: jeśli masz poważne problemy z ograniczeniem czasu spędzanego na platformach społecznościowych, czujesz, że dotknęło Cię FOMO, powinieneś szukać pomocy u specjalisty. Psycholog pomoże Ci zrozumieć Twoje nawyki i opracować strategię radzenia sobie z nadmiernym korzystaniem z mediów społecznościowych. Sesje ze specjalistą to pierwszy krok do przywrócenia równowagi między życiem online i offline.
Przede wszystkim – równowaga!
Media społecznościowe to świetne miejsce do tego, by odświeżyć znajomości, sprawdzić szybko najważniejsze informacje, czy zobaczyć, co słychać u ulubionych gwiazd. Pamiętaj jednak, że zdecydowanie większość idealnie wyglądających tam rzeczy jest wykreowana specjalnie na potrzeby relacji i nie ma nic wspólnego z realnym życiem. Dlatego, jak głosił popularny niegdyś spot reklamowy: “wyloguj się do rzeczywistości” i otwórz na to, co dzieje się obok, a zobaczysz, że warto. Powodzenia!