Agile, czyli metodyki zwinne w praktyce

Choć na punkcie Agile bez dwóch zdań oszalała cała branża IT, ten sposób zarządzania projektami z powodzeniem nadaje się do stosowania również w innych dziedzinach. Zastanawiasz się, co oznacza tak właściwie Agile, a także czy możesz wykorzystać bazujące na nim techniki do własnych celów? Przyjrzyjmy się razem metodykom zwinnym, analizując je krok po kroku.

Definicja Agile

Pierwsze trudności pojawiają się już w zakresie terminologii, ponieważ jedni określają Agile jako metodykę zwinną, podczas gdy inni uważają ją za sposób myślenia i działania. Samo wyrażenie Agile jest dziś bardzo modne, co sprawia, że zakres znaczeniowy sukcesywnie się poszerza.

W tradycyjnym ujęciu Agile oznacza iteracyjne podejście do zarządzania projektami i tworzenia oprogramowania. Promuje zatem podział pracy na mniejsze etapy (zwane iteracjami), które są realizowane, prezentowane i oceniane w krótkich cyklach czasowych. Oznacza to, że Agile umożliwia wprowadzanie zmian w projekcie na bieżąco, dostarczając pracę w niewielkich, lecz użytecznych przyrostach.

Idąc tym tokiem myślowym Agile to coś więcej niż tylko sztywno zdefiniowana technika zarządzania. To pewien sposób działania, który opiera się na prostej zasadzie tworzymy, testujemy, poprawiamy i tak w kółko. Agile przeciwstawia się tradycyjnemu podejściu, wedle którego raz zaplanowane działania, należy doprowadzić do końca, a dopiero wtedy weryfikować. Stosując zasady Agile, jesteśmy bowiem w stanie na bieżąco reagować na błędy, zmiany w projekcie, a także nowe wytyczne od klientów, niezależnie od tego, w jakiej branży działamy.

12 zasad Agile

Agile nie wzięło się znikąd. Początkiem takiego myślenia o projektowaniu jest bowiem manifest opublikowany w 2001 roku przez reprezentantów nowych metod tworzenia oprogramowania, szukających alternatywy dla tradycyjnego podejścia bazującego na modelu kaskadowym.

Poza treścią samego Agile Manifesto autorzy wyjaśniają założenia Agile na podstawie 12 zasad.

1. Zadowolenie klienta – działania w ramach Agile powinny być realizowane z nastawieniem na wartość dla klienta. Cykliczność dostarczania rozwiązań sprzyja dynamice pracy, a co za tym idzie, pozwala na bieżąco śledzić efekty.
2. Cel ponad zakres – atutem Agile jest możliwość wprowadzania zmian na każdym etapie projektu.
3. Cykliczne rezultaty – dostarczanie działającego oprogramowania często i w małych porcjach.
4. Interdyscyplinarna współpraca – zarządzanie Agile wymaga ścisłej współpracy zarówno przedstawicieli technicznej, jak i biznesowej strony projektu, ponieważ pozwala ona na swobodny przepływ informacji oraz realizację wymagań klientów.
5. Troska o zaangażowanie i motywację – wszystkim osobom biorącym udział w projekcie należy zapewnić odpowiednie środowisko pracy, a także pełne wsparcie i zaufanie, że wykonują swoją pracę na najwyższym poziomie.
6. Bezpośrednia komunikacja – Agile wymaga sprawnego przepływu informacji, a najefektywniejszej metody upatruje w rozmowach twarzą w twarz.
7. Działający produkt – głównym wyznacznikiem postępu w projekcie jest sprawne oprogramowanie.
8. Równe tempo pracy – zarządzanie zwinne tworzy stabilne środowisko pracy, ponieważ wymaga miarowego postępu prac na wszystkich płaszczyznach projektu.
9. Ciągle udoskonalanie – integralną częścią DNA Agile jest nieustanne wprowadzanie usprawnień oraz poszukiwanie lepszych metod realizacji konkretnych zadań.
10. Prostota – dostarczanie oprogramowania w niewielkich pakietach pozwala tworzyć skuteczne, a zarazem klarowne rozwiązania, bez zbędnych komplikacji.
11. Samodzielność – Agile stawia na niezależność pracujących przy projekcie ekspertów, ponieważ zakłada, że poszczególne elementy cykli są realizowane przez odpowiednich specjalistów.
12. Nieustanne doskonalenie – regularne wyciąganie wniosków oraz ewaluacja pozwalają na bieżąco wprowadzać zmiany w kolejnych cyklach i projektach.

Założenia Agile w praktyce – narzędzia i metody bazujące na metodyce zwinnej

Na kanwie manifestu Agile powstał cały szereg rozmaitych rozwiązań, które inkorporują podstawowe koncepcje – w mniejszym bądź większym stopniu.

Jednym z najbardziej znanych, zwłaszcza w środowisku programistycznym, sposobów zarządzania projektami jest Scrum. Metodyka ta bazuje na regularnym dostarczaniu klientom gotowych części produktu, np. modułów lub poszczególnych funkcjonalności. W Scrum praca nad projektem odbywa się w Sprintach, tj. krótkich cyklach, pomiędzy którymi klient jest informowany o postępie prac.

Przykładem metodyki zwinnej jest również Kanban, czyli model zarządzania przepływem pracy bazujący na wizualnej reprezentacji zadań. Zespoły działające według założeń Kanban koncentrują się na skróceniu czasu (od rozpoczęcia do zakończenia projektu), wykorzystując do tego tablicę, która wyraźnie wskazuje, czym należy zająć się w pierwszej kolejności. Dzięki temu są w pełni skoncentrowani na zadaniu.

Wady i zalety metodyki zwinnej Agile

Z pewnością po lekturze powyższych akapitów Agile wydaje się najlepszym z możliwych sposobów dostarczania gotowych produktów. Warto pamiętać jednak również o jego ograniczeniach, a przede wszystkim brać pod uwagę fakt, że nawet najlepsze sposoby pracy nie zastąpią zespołu specjalistów, sprawdzonych narzędzi czy jasnych wytycznych.

Agile nie jest ściśle zdefiniowaną metodą pracy, która zawsze przynosi sukces. Wspomniane zasady należy traktować raczej jako wytyczne i drogowskazy, służące do planowania działań zespołu. Co ważne, metodyka zwinna, choć tak inspirująca swoją prostotą, wcale nie musi być łatwa w zastosowaniu. O ile Agile wydaje się cool, z pewnością nie sprawdzi się we wszystkich projektach.

Co daje jednak wykorzystywanie metodyk zwinnych Agile? Kluczowym atutem jest bez wątpienia możliwość uzyskania szybkiego feedbacku, na którego podstawie można weryfikować bieżące działania. Znacząco zmniejsza to ryzyko powstawania błędów, ucinając wszelkie nieprawidłowości w zarodku.

Agile wprowadza pewien powiew świeżości do skostniałych niekiedy procedur zarządzania projektami, pozwalając się skupić na celu, ograniczając do minimum biurokrację. Ponadto jest niezastąpionym sposobem pracy w przypadku doświadczonych zespołów, których uczestnicy dobrze rozumieją konieczność zgłaszania problemów. W takiej sytuacji nie ma mowy o fakapach!

Agile – remedium na projektowy chaos, a może kolejny trend w dziedzinie zarządzania?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ to, czy Agile faktycznie sprawdzi się w danym przedsięwzięciu, zależy tak naprawdę od tego, w jaki sposób zaimplementowanie zostaną założenia metodyki zwinnej. To, o czym powinniśmy pamiętać to z pewnością fakt, że Agile cieszy się obecnie ogromną popularnością, będąc kluczowym wyznacznikiem planowania procesów projektowych w firmach o różnym profilu. Wnioski nasuwają się same, o ile odpowiednio przygotujemy zespół oraz całą organizację, o tyle Agile przyniesie same korzyści.