Web design pod lupą, czyli kilka słów o projektowaniu stron internetowych
Gdyby pokazać komukolwiek w latach 90. chociaż jedną współczesną stronę WWW z pewnością poczułby się totalnie oszołomiony. Ilość tekstu, grafik, kolorów, animacji czy odnośników przyprawiłaby o zawrót głowy chyba każdego – nawet zajmujących się w tamtym czasie tworzeniem stron projektantów. Pierwsze witryny, jakie można było przeglądać w początkach internetowej ery, miał bowiem bardzo ubogą formę. Często zawierały wyłącznie tekst, a jeśli już pojawiały się na nich zdjęcia – były niewielkie, ważąc relatywnie mało kB. Nikt nie myślał wtedy o responsywności, dostępności stron internetowych dla osób z niepełnosprawnościami czy inkluzywnym języku.
Wejście na stronę WWW? Tylko, gdy podasz dokładny adres
Jedną z początkowych trudności w nawigowaniu po internecie tych kilkadziesiąt lat temu była konieczność wpisywania adresów witryn. Aby ułatwić przeglądanie internetowych zasobów zaczęto więc tworzyć strony zbiorcze, które stały się z czasem rozbudowanymi bazami aktualnie dostępnych stron WWW. Momentem przełomowym w dziedzinie poruszania się po internecie było wprowadzenie graficznej przeglądarki Mosaic, która raz na zawsze zrewolucjonizowała surfowanie po sieci.
Poszukiwania złotego środka
Pierwsze strony HTML były w zasadzie czystymi dokumentami tekstowymi, ponieważ miały dużo (niestety nieczytelnie) sformatowanej treści. Charakteryzowały się prostym layoutem, ograniczoną paletą kolorów, a oprócz samego tekstu były również wzbogacone o hiperłącza, łączące je z innymi serwisami. Choć gdy początkowo zaczęły się na nich pojawiać obrazki czy gify, stały się bardziej interesujące i przystępne, po pewnym czasie doszło do momentu przesycenia graficznymi treściami – zwariowano na ich punkcie, a strony WWW stały się na powrót nieczytelne.
Flash do lamusa
Technologia Flash (później Adobe Flash) uważana jest za jedną z przełomowych w historii web designu. Dlaczego? Ponieważ była oprogramowaniem umożliwiającym tworzenie dowolnych animacji wektorowych, które działały po zainstalowaniu w przeglądarce specjalnej wtyczki. Całkowicie odmieniła ona oblicze internetu, sprawiając, że można było w nim wykreować dosłownie w-s-z-y-s-t-k-o. Co więc skutecznie odesłało technologię Flash do lamusa? Postęp technologiczny, a więc produkcja monitorów i telefonów o różnej rozdzielczości, na których Flash stawał się coraz bardziej kłopotliwy i niefunkcjonalny.
HTML i CSS – początek nowej ery web designu
Język znaczników HTML oraz kaskadowe arkusze stylów CSS są już dobrze znane współczesnym projektantom, a choć minęło wiele lat od ich pierwszego zastosowania, cały czas odgrywają istotną rolę w tworzeniu nowych stron WWW. To właśnie dzięki nim zaczęły powstawać bardziej funkcjonalne, czytelniejsze i ładniejsze witryny dla coraz szerszego grona odbiorców – osób używających zarówno komputerów stacjonarnych, laptopów, tabletów, jak i telefonów komórkowych. HTML otworzył również drogę do przystosowywania internetowych treści tak, aby mogły z nich korzystać również osoby z niepełnosprawnościami.
Dzisiejszy web design – co dwie (trzy, cztery…) głowy to nie jedna
Obecnie projektowanie stron internetowych to proces, w którym zwykle bierze udział kilka, a czasem nawet kilkanaście osób. Do stworzenia nowych witryn angażuje się szereg specjalistów, odpowiadających za konkretne aspekty związane z projektem.
- UX designerzy odpowiadają za strukturę serwisów, sprawiając, aby były one dla użytkowników łatwe w obsłudze, przyjazne, a do tego zachęcały do ponownych odwiedzin.
- Projektanci UI koncentrują się na czystym designie, zajmując się doborem kolorystyki i typografii czy składem tekstu.
- Developerzy są z kolei odpowiedzialni za aspekt techniczny, kodując witrynę według konkretnych wytycznych.
Oczywiście nie każdy może sobie pozwolić na to, aby stworzeniem strony internetowej zajmował się cały zespół projektowy. W idealnym świecie zadania byłyby rozdzielane względem kompetencji, jednak w rzeczywistości często spadają one na barki jednej lub kilku osób, które muszą odnaleźć się w zupełnie nieznanych wcześniej rolach.
Współczesne wyzwania w projektowaniu stron internetowych
Web design jest o tyle interesujący, że otwiera przed swoimi adeptami szeroki wachlarz możliwości. Daje szansę na nieustanny rozwój, czerpie z wielu dziedzin, a do tego pozwala realizować się osobom mającym różnorodne kompetencje. Ciągłe eksperymentowanie, pragnienie bycia na topie oraz związane z tym sukcesy i porażki sprawiają, że web design fascynuje i wzbudza szeroki entuzjazm.
Jakie zagadnienia zajmują głowy dzisiejszych web designerów?
1. Typografia
Sposób prezentowania treści na stronach internetowych jest niebywale ważny. Choć czytelność tekstu i hierarchia informacji mają decydujące znaczenie dla odbioru strony WWW, ważna jest również umiejętność dobierania atrakcyjnych krojów pism. To właśnie one zwiększają doznania estetyczne, sprawiając, że witryna zyskuje nietuzinkowego charakteru.
2. Technologie
Nie da się ukryć, że każdy projektant powinien znać HTML i CSS przynajmniej w podstawowym stopniu. O ile wiele stron internetowych można stworzyć nawet bez znajomości tych technologii, umiejętne posługiwanie się nimi pozwala osiągać wyjątkowe efekty. Co jeszcze przydaje się w procesie projektowania? PHP, JavaScript, a także framework Bootstrap czy też Vue.js, czyli biblioteka JS. Im szersza znajomość technologii, zwłaszcza tych najnowszych, tym bardziej innowacyjne, a zarazem oryginalne strony WWW.
3. Komunikacja
Sprawny przepływ informacji między poszczególnymi członkami zespołów projektowych (programistami, UX designerami, projektantami UI, testerami czy grafikami) pozwala tworzyć witryny efektywniej. Z tego powodu dużo czasu poświęca się dziś na planowanie, przygotowywanie wytycznych oraz śledzenie postępów budowy stron tak, aby móc na bieżąco wprowadzać ewentualne poprawki i usprawnienia.
4. Narzędzia do projektowania
Nie samą technologią stoi web design, a dzisiejszego projektowania wprost nie można sobie wyobrazić bez różnych dodatkowych aplikacji, które ułatwiają cały proces. Figma, FigJam czy Invision to tylko część chętnie wykorzystywanych narzędzi do tworzenia map myśli, makiet czy prototypów.
5. Layout
Rozłożenie elementów na stronie i dbanie o white space jest niezbędne do tworzenia czytelnych, intuicyjnych oraz miłych dla oka stron WWW. Warto o tym pamiętać, starając się każdorazowo dopasowywać layout do oczekiwanej grupy docelowej serwisu. Niezwykle przydatne są w tym zakresie, chociażby dynamiczne gridy, które pozwalają projektować strony w taki sposób, aby dobrze wyświetlały się one na urządzeniach o różnej rozdzielczości.
Web design przeszedł bardzo długą drogę – od będących ścianą niesformatowanego tekstu stron aż po rozbudowane multimedialne serwisy. Jak będzie wyglądać jego przyszłość? Trudno tu o jednoznaczne prognozy, jednak wydaje się, że wszystko idzie w kierunku minimalizmu i upraszczania form. Jednym z kluczowych wyzwań może okazać się projektowanie pod zyskujące na coraz większej popularności smartwatche – jak zmieścić na tak małej powierzchni wszystkie ważne informacje? – tym i wielu innym problemom przyjdzie stawiać czoła już niedługo.